Güvenlik kaynaklarından alınan bilgiye göre, denizcilerin can ve mal emniyetinin sağlanması için seyir tehlikelerine ilişkin ikazların ulaştırılmasına yönelik dünya genelinde uluslararası bir seyir emniyet sistemi kullanılıyor. İkazlar, dünya üzerindeki 21 ayrı seyir bölgesinde küresel olarak yayım yapan uydu haberleşme sistemleri ve yer istasyonlarından “Navigational Telex (NAVTEX)” adı verilen mesajlar vasıtasıyla denizcilere duyuruluyor. “Denizcilere ilan” olarak da adlandırılan NAVTEX mesajı, Yunanistan tarafından uyarı amacının dışında da kullanılıyor.
Güvenlik kaynakları, Yunanistan’ın NAVTEX’i Türkiye’nin hak ve menfaatlerine aykırı birtakım mesnetsiz iddialara temel oluşturmak için kullandığını kaydederek, “Bu durumda ilgili duyuruya atıf yapılarak, tarafımızdan çevre denizlerimizdeki denizcileri bilgilendirmek ve itirazlarımızı kayda geçirmek üzere mütekabiliyet kapsamında bilgilendirme duyuruları yayımlanmaktadır” ifadesini kullandı.
Bunun bir örneğinin dün yaşandığını anımsatan kaynaklar, Yunanistan’ın atış eğitimleri maksadıyla Türkiye’nin sorumluluk sahasında geniş bir alanı kapsayan iki yeni NAVTEX yayımladığını, bunun üzerine Türkiye’nin de ilan edilen sahaların Antalya NAVTEX İstasyonu sorumluluk sahasında olduğunu ifade ederek, bu NAVTEX ilanlarını kendisinin tekrar yayınladığını belirtti.
Güvenlik kaynakları, NAVTEX’lere ilişkin şu bilgileri paylaştı:
“NAVTEX servis sahası, deniz yetki alanı sınırlandırılması ile doğrudan ilişkili olmayıp, açık denizlerde askeri eğitim sahası veya seyir tehlikesi ilanı ile ilgili bir kısıtlama da mevcut değildir. Açık denizlerde askeri eğitim sahası ilanları egemenlik hakkının ihlali anlamına da gelmemektedir. Ancak Yunanistan’ın NAVTEX ilanlarına yapılan itirazlar, bahse konu ülkenin Türkiye’nin NAVTEX servis sahasını tanımamasına yönelik olarak yapılmakta ve bu konudaki itirazımız kayda geçirilmektedir.”
Amacı dışında ilan edilen NAVTEX’in sorunların çözümüne değil bölgede gerginliğin artmasına neden olacağına dikkat çeken güvenlik kaynakları, Türkiye’nin Ege ve Doğu Akdeniz’deki sorunların uluslararası hukuk, diyalog ve iyi komşuluk ilişkileri içinde çözümünden yana olduğunu yineledi. Bu konuda Türkiye’nin iyi niyetli birçok adım attığını ifade eden kaynaklar, Türkiye’nin tüm bu iyi niyetli adımlarına karşılık Yunanistan’ın çözüm masasını sabote etmeye çalıştığını, diyalog çağrılarına kulak tıkayarak sorunu çözmeyi değil daha da karmaşık hale getirmeyi amaçladığını vurguladı.