Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Savaş Eğilmez, son günlerde Rusya ve Ermenistan arasındaki askeri ilişkilerin hızlı bir ivme kazanmaya başladığını belirterek, “Rusya, Ermenistan’ı silahlandırıyor” dedi.
Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Savaş Eğilmez, son günlerde Rusya ve Ermenistan arasındaki askeri ilişkilerin hızlı bir ivme kazanmaya başladığını belirterek, “Rusya, Ermenistan’ı silahlandırıyor” dedi.
Bu iki ülkenin özellikle askeri alandaki işbirliğinin temel sebebinin Rusya’nın uzun vadede bölgede etkin varlığını devam etmesini sağlamak olduğunu kaydeden Dr. Savaş Eğilmez, “Öte yandan Ermenistan izlediği işgalci politika, Rusya’nın askeri desteğine ihtiyaç duyması durumunu ortaya çıkarmıştır. Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra, birlik cumhuriyetlerine verilecek silah kotası ve Avrupa Konvansiyon Kuvvetler Antlaşması (AKKA)’ndan kaynaklanan yükümlülüklerin yerine getirilmesi için 15 Mayıs 1992’de Taşkent’te imzalanan anlaşma şartlarına göre, Azerbaycan ve Ermenistan’a 250 tank, 220 zırhlı araç, 285 topçu sistemi, 100 savaş uçağı ve 50 saldırı helikopteri verilmesi kararlaştırılmıştı. Ancak Ermenistan bu sınırlamaya uymamış, başta Rusya olmak üzere Ukrayna, Çin ve Bulgaristan’dan ve az da olsa Kırgızistan’dan silah almaya devam etmiştir. İki ülke arasındaki bu ilişki, özellikle Petrosyan döneminde daha da gelişmiş ve birçok anlaşma imzalanmıştır. Rusya’nın 7.Muhafız ordusuna bağlı 16. ve 17. tümenleri Ermenistan’a devredilmiştir. 1994’de imzalanan anlaşmaya göre Rusya’ya Gümrü ve Erivan’da iki askeri üs kurma izni verilmiştir. Ve Ermenistan bu üsleri ulusal bağımsızlığın garantörü olarak görmüştür. Ve böylece bir devlet kendi bağımsızlığını başka bir devletin garantörlüğüne teslim etme acziyetini göstermiştir. Bu anlaşmaların hemen ardından Ermenistan, Türkiye’yi tehdit etmeyi de ihmal etmemiştir. Günümüzde Rusya’nın Ermenistan’da; 12’si Gümrü’de, 4’ü Ahuryan’da, 2’si Aragaç’ta, 1’i Eşterete’de 1, 7’si Erivan’da, 1’i Kafana’da , 2’si Nubareşen’de olmak üzere toplam 29 askeri karakolu bulunmaktadır. Bu sayılardaki en dikkat çekici husus, bunların 14’ünün Türkiye sınırına çok yakın bölgelerde olmasıdır. Yani Türkiye-Ermenistan sınırı Rusya tarafından korunmaktadır. Ermenistan sözde sınır kuvvetleri komutanlığında 1500 Rus subayı görev yapmaktadır. Yapılan anlaşmalar dışında Rusya; Ermenistan’ a karşılıksız olarak yaklaşık 1.5 milyar dolarlık silah vermiştir. Kısa süre önce de iki devlet arasında yeni bir silah ticareti yapılacağı açıklanmıştır. Tabi bunlar kamuoyuna açıklananlar. Bir de Rusya’nın Ermenistan’a el altından yaptığı silah sevkiyatları var.” diye konuştu.
Ermenistan’da konuşlanmış olan Rus askeri üsleri ve mühimmatının bölge güvenliğini ciddi şekilde tehdit ettiğini belirten Dr. Savaş Eğilmez, şöyle konuştu:
“Herhangi bir olay çıkması durumunda, Ermenistan bu birlikler ve silahlarla kısa bir sürede ordusunu birkaç defa güçlendirme imkânına sahip olacaktır. Ayrıca bu askeri varlık, Rusya’ya sadece Ermenistan’da değil, aynı zamanda tüm Kafkasya’da gelişen siyasi olaylara müdahale etme olanağı sağlamaktadır. Zaten Rusya’da kısa ve orta vadede Ermenistan’daki askeri üslerden vazgeçmeyeceklerini açıklayarak, bunun Rusya açısından jeopolitik bir zorunluluk olduğunu açıkça ifade etmiştir. Bütün bu gelişmeler ülkemizi doğrudan etkileyen unsurlardır. Ülkemize karşı düşmanlığını her fırsatta açıkça dile getiren Ermenistan üzerinden hayat geçirilen askeri hamleler çok yakından takip edilmelidir.”