Kazakistan, Ermenistan, Belarus, Kırgızistan, Rusya ve Tacikistan'ın üye olduğu Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in talebi üzerine geçici bir süre için ülkeye barış gücü gönderdi. Polis Sözcüsü Saltanat Azirbek bugün yaptığı açıklamada, protestocuların Almatı'da gece boyunca binalara saldırı girişiminde bulunulduğunu ve saldırganların etkisiz hale getirildiğini söyledi. Protestolar sırasında onlarca aracın kundaklandığı ve ateş açıldığı öğrenildi.
Almatı polisi tarafından yapılan açıklamada, hükümet binalarına yapılan baskınlar sırasında onlarca kişinin hayatını kaybettiği belirtildi. Açıklamada, göstericilerle çıkan çatışmalarda hayatını kaybeden güvenlik gücü mensubu sayısının 12'ye yükseldiği, 353 kişinin de yaralandığı ifade edildi. Hayatını kaybeden polislerden birinin bedeninin başı kesilmiş halde bulunduğu aktarılırken, devlet medyası yaşananları terör olayı olarak nitelendirdi.
Rusya, Kazakistan'a hava indirme birliği gönderdi
Kazakistan'ın Almatı kentine gönderilen birliklerle ilgili yapılan resmi açıklamada, "6 Ocak 2022'de kabul edilen Kolektif Güvenlik Konseyi'nin kararına uygun olarak Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nün Barış Gücü, durumu istikrara kavuşturmak ve normalleştirmek için sınırlı bir süreyle Kazakistan'a gönderildi. Rusya Hava Birlikleri'ne bağlı alt bölümler ve askeri birlikler, KGAÖ barış güçlerine dahil edildi. Rus birliklerinin uçakla Kazakistan topraklarına sevkine devam ediliyor" denildi. Rus birliklerinin Kazakistan'a gönderilen KGAÖ barış gücünün bir parçası olduğu ifade edildi.
KGAÖ'de Rusya, Belarus, Ermenistan, Tacikistan ve Kırgızistan bulunuyor. KGAÖ ülkelerinin Kazakistan'a ne kadar asker göndereceği ise bilinmiyor.
Öte yandan Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, dün yaptığı konuşmada ülkedeki krizin aşılması konusunda KGAÖ'ye üye ülkelerden Kazakistan'a yardım etmeleri için örgüte başvurduğunu duyurmuştu. Ermenistan da KGAÖ barış gücü kapsamında Kazakistan'a sınırlı bir süre için 70 asker gönderileceğini açıklamıştı.
İran: 'Kazakistan'da sorunlar diyalog ile çözülmeli'
İran Dışişleri Bakanlığından da Kazakistan'a yönelik açıklama geldi. Kazakistan'daki gelişmeleri dikkatle yakından takip ettiklerini belirten İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade, Kazakistan'da halkın ve hükümetin sorunlarını diyalog yoluyla çözmesi gerektiğini vurgulayarak, “Dost ve kardeş Kazakistan hükümeti ve halkı hiçbir yabancı müdahale olmadan sorunlarını kendi aralarında konuşarak çözmelidirler” açıklamasında bulundu. Hatipzade, “Kazakistan'ın güvenliği ve istikrarı bizim için önemli. Yabancı güçlerin Kazakistan'daki sorunları kendi çıkarları için kullanmalarına izin verilmemeli. Kazakistan'a bir an önce istikrarın gelmesini umut ediyorum” şeklinde konuştu.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Rusya'nın da üyesi olduğu Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü'nden yardım istedi.
Devam eden gösterilerde 8 güvenlik görevlisi hayatını kaybederken, 317 kişi ise yaralandı.
Türk Devletleri Teşkilatı'ndan Kazakistan açıklaması
Yapılan açıklamada, “Türk Devletleri Teşkilatı Üye Ülkeleri olarak, Kazakistan'daki son olaylar ışığında; Kazakistan'da barış ve istikrara verdiğimiz önemi vurguluyor ve üye ülkemiz Kazakistan'la güçlü dayanışmamızı ifade ediyoruz. Kardeş Kazak halkının sağduyusuna ve normale dönüş konusundaki arzusuna güveniyoruz. Kazak yetkililerin barışçıl bir şekilde gerginliğin giderilmesi, düzen ve sükunetin yeniden tesis edilmesi kapasitesine sahip olduğuna inanıyoruz. Kazakistan Hükümetine ve halkına ihtiyaç duyabilecekleri desteği vermeye hazır olduğumuzu beyan ediyoruz. Olaylarda hayatını kaybedenler için taziyelerimizi sunuyor ve yaralılara acil şifalar diliyoruz” ifadelerine yer verildi.
TDT Aksakallar Heyeti Başkanı Yıldırım'dan Kazakistan açıklaması
Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Aksakallar Heyeti Başkanı Binali Yıldırım, konu hakkında sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, "Kazakistan'da bugünlerde yaşanan olayların ülkenin barış ve istikrarına zarar vermeyecek şekilde sonlanması en önemli beklentimizdir. Türk Devletleri Teşkilatı Aksakalları olarak kardeş Kazakistan ile güçlü dayanışmamızı belirtmek isteriz. Ülkede hayatın normale dönmesi hususunda her türlü katkıyı yapmaya hazır olduğumuzu belirtir, olaylarda hayatını kaybeden kardeşlerimize Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifalar dileriz" ifadelerini kullandı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev'den özel soruşturma ekibi oluşturulması talimatı
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkedeki protestolarla ilgili bir dizi acil talimat verdi. Cumhurbaşkanı Tokayev, hükümete olayların nedenlerinin tespit edilmesi, sorumluların cezai ve idari kovuşturmaya tabi tutulması için Başsavcılık, İçişleri Bakanlığı, Milli Güvenlik Kurulu ve diğer yetkililerden oluşan özel bir soruşturma ekibi oluşturmasını emretti.
Silahlı Kuvvetler, Milli Güvenlik Komitesi, İçişleri Bakanlığı, Milli Muhafızlar ve diğer güvenlik organlarına, muharebeye hazırlık ve teçhizatı artıracak ve askeri personelin moralini yükseltecek önlemler alma talimatı veren Tokayev, bölge yönetimlerine, ölen polis memurlarının ailelerine ve Silahlı Kuvvetler mensuplarına yeterli maddi destek sağlanmasını istedi.
Tokayev, ayrıca ülkede istikrar sağlandıktan sonra Almatı ve diğer bölgelerdeki şiddet olaylarından kaynaklanan hasarın hesaplanması, idari binaların, sosyal tesislerin ve konutların restore edilmesi için çalışmalara başlanması, Almatı'daki ve suç faaliyetlerinden etkilenen diğer bölgelerdeki küçük ve orta ölçekli işletmelere destek verilmesi talimatı verdi.
Merkez Bankası'ndan da ikinci kademe bankaların ve diğer finans kurumlarının istikrarlı ve kesintisiz çalışmalarını sağlamasını isteyen Tokayev, diplomatik misyonların yanı sıra yabancı yabancı şirketlerin güvenliğinin sağlanması yönünde talimat verdi. Tokayev, Dışişleri Bakanlığı'na da ikili ve çok taraflı iş birliğinin tüm güncel konularında yabancı devletler, uluslararası kuruluşlar ve diğer ortaklarla sürekli iletişimi sürdürmesini emretti.
Kazakistan'da şiddet olaylarına dönüşen protestolar
Kazakistan'da 2 Ocak'ta Mangistau bölgesindeki Zhanaozen ve Aktau'da sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) zam yapılmasına karşı halk sokaklara döküldü. Protestolar iki gün sonra Almatı ve ülke genelindeki diğer şehirlere yayılarak şiddetini arttırdı. Gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşanırken, polis araçları ateşe verildi. Devlet kurumlarını basan protestoculara güvenlik güçleri biber gazı ve sersemletici bombayla müdahalede bulundu.
Can kaybı yaşanan olaylar nedeniyle ülke genelinde dün olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. Cumhurbaşkanı Tokayev ülkedeki olayların arkasında "teröristler" olduğunu ifade ederek şiddetin bastırılması için Rusya, Belarus, Kazakistan, Ermenistan, Kırgızistan ve Tacikistan'ın üye olduğu Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütünden (KGAÖ) yardım istedi. Örgüt, Kazakistan'daki durumu istikrara kavuşturmak için ülkeye barış gücü göndermeyi kabul etti. Rusya ve Ermenistan'dan askeri birlikler bugün Kazakistan'a sevk edildi.