Türkiye’de kök hücre tedavisi Amerika’dan daha ucuza ve aynı kalitede

Türk Hematoloji Derneği tarafından 9’uncusu düzenlenen kök hücre kongresinde Türk Hematoloji Derneği Üyesi Prof. Dr. Görgün Akpek, Türkiye’de kök hücre tedavisinin Amerika’dan daha ucuza ve aynı kalitede yapıldığını söyledi.

Türk Hematoloji Derneği’nce Ulusal Kemik İliği Transplantasyonu ve Kök Hücre Tedavileri Kongresi’nin dokuzuncusu Antalya’nın Serik ilçesi Belek bölgesinde bir otelde gerçekleştirildi. Kongrede 101 oturum başkanı ve konuşmacı, 19 oturum ve 6 uydu sempozyumu yer aldı. 400’e yakın katılımcının bulunduğu kongrede katılımcılar tarafından 103 bildiri gönderildi.

Türk Hematoloji Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Güner Hayri Özsan, hematopoietik kök hücre tedavisine ilişkin Türkiye’de de dünya standartlarının yakalandığını söyledi. Türkiye’de 75 aşkın merkezin olduğuna değinen Prof. Özsan, başarılı sonuçların alındığını ifade etti. Türkiye’de önemli sorunlardan birinin akraba dışı verici bulunması olduğunu ifade eden Prof. Dr. Özsan, “Ülkemizdeki önemli sorunlardan biri akraba donörü olmayan allojeneik nakil adaylarına akraba dışı verici bulunmasıdır. Sağlık Bakanlığı nezdinde geliştirilen TÜRKÖK Projesi akraba dışı gönüllü donör havuzunun oluşturulmasında önemli katkılar sağlamış ve hastaların bir kısmı bu sayede donör bulabilmiştir” dedi. 

Türkiye’de Kemik İliği Bankası oluşturulması için kurulan TÜRKÖK Projesi’nin amacından söz eden Özsan, “Kemik İliği Bankası oluşturulması ve bu bankaya gönüllü olarak kemik iliği veya periferik kök hücre bağışlamak isteyen bağışçı adaylarının bulunmasıdır. Tu¨rkiye’de kemik iligˆi bankacılıgˆı, 2006 yılında Ankara U¨niversitesi Tıp Faku¨ltesi ve 1999 yılında I·stanbul U¨niversitesi I·stanbul Tıp Faku¨ltesi’ne bagˆlı olarak kurulan TRAN ve TRI·S adı altında iki banka aracılıgˆı ile yu¨ru¨tu¨lmektedir. Bu bankalar, bu¨yu¨k gayret ve c¸abalarına ragˆmen ancak 60 bin go¨nu¨llu¨ verici sayısına ulas¸abilmis¸lerdir” dedi.
2015 yılı içerisinde yapılan kemik iliği nakilleri verilerini açıklayan Prof. Dr. Özsan, “53’ü erişkin, 24’ü pediatrik toplam 77 merkezde 3 bin 594 nakil gerçekleştirilmiştir. Bu nakillerden bin 893’ü otolog, bin 701’i allojeneiktir. Allojeneik nakillerden bin 96’sı akraba donörlerden, 391’i akraba dışı ve 214’ü de haploidentik nakildir” dedi.

“HÜCRE BULUNAMADI HABERLERİ BİZİ ÇOK ÜZERDİ”
Türk Hematoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Meltem Kurt Yüksel ise, kök hücre bulunmadığı için hayatını kaybedenler adına yapılan haberlere çok üzüldüğünü belirterek, “Giderek dışa bağımlılığımız azaldı. Kök hücre bulunamadı haberleri bizi çok üzerdi. Türk kök hücre projesi bu tür haberlere son verecektir. 2015 yılında tam olarak uygulamaya geçti. Gönüllü bağışçıları bu proje altında toplamak ve Sağlık Bakanlığı’nın bünyesinde kurulan bir birimdir. Burada gönüllü vericileri başlangıçta Kızılay aracılığıyla çalışmakta. Gönüllü vericiler için 18-55 yaş arasındaki herkes verici olabilir. 5 yıl içindeki hedef 250 bin vericiye ulaşmaktır” diye konuştu.

TÜRKİYE’DE DAHA UCUZA AMERİKA KALİTESİNDE HİZMET
Türk Hematoloji Derneği Üyesi Prof. Dr. Görgün Akpek, kök hücre naklinde ameliyatın öncesinin ve sonrasının yakından takibinin önemli olduğuna değindi. Riskli bir tedavi yöntemi olduğunu da belirten Akpek, “Riski zamanla azaldı. Yüzde 50’ye yakın bir hasta 1 sene içinde ölecek hastalar yaşama şansı kazanıyor. Yeni ilaçlar geliyor ve bunların etkisi tabiî ki var. Verilen sağlık hizmetinin yüksek kalitede olması için belli basamaklarda fiyatlandırılıyor ve bunlar Amerika’da oldukça fazladır. Yüz binlerce dolardan bahsedilebiliyor. Türkiye’de bu miktarlar daha az ve yapılan işlemler de aynıdır” dedi.

AVCI T HÜCRE
Prof. Dr. Görgün Akpek, kök hücre tedavisinde “Avcı T Hücre” tedavisine ilişkin de bilgiler verdi. Bu tedavi yöntemiyle kök hücrenin nokta atışı tedavi yaptığını belirten Akpek, “Bu T hücreleri bazı kanser hücrelerini ortadan kaldırıyor ancak bazılarında görünüyor. Avcı T hücreleri hastanın kendi hücreleridir. Genetik bilimini ve gen naklini gerektiren özel laboratuarları gerektiren bir ortamda yapılması lazım. Bu hücreler enfekte olmamalıdır. Duyarsız bir T hücreyi alıp duyarlı hale getirip hedefe yönlendiriyorsunuz. Bazı sorunları da var tabi. Normal hücreleri de ortadan kaldırabiliyor. Avcı T hücreler henüz deney aşamasında” dedi.

“BAŞARI ORANLARI DÜNYA BAŞARI ORANLARINA YAKLAŞTI”
Türk Hematoloji Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Tülin Tiraje Celkan ise, kök hücre tedavisinde merkezlerin sayısının artmasıyla bekleme süresinin azaldığına ve iyi tedavi sonuçlarının alındığına dikkat çekti. Celkan şöyle konuştu:
“Bu açından merkezlerimizin sayısı arttığı için iyi rakamlar elde ediyoruz ve çocukların bekleme süresi de azaldı. Başarı oranlarımız dünya başarı oranlarına yaklaşmış durumda. Uygun verici bulma olasılığı yüzde 30 oranında ancak çocuklarda bu durum daha iyi ve kordon kanı kullanıldığı için bir parça daha şanslıdırlar.”