Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin Gelir Dağılımı İstatistikleri verilerini açıkladı. Ülke genelinde en düşük yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri Van, Muş, Bitlis, Hakkâri bölgesinde gerçekleşirken Erzurum gelir düzeyi düşük iller arasında yer aldı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun yayımladığı ‘Gelir Dağılımı İstatistikleri’ verileri illerin gelir dağılımından aldığı payı ortaya koydu.
Türkiye'de en yüksek gelire sahip yüzde 20'lik grubun toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla göre 1,8 puan artarak yüzde 49,8'e yükselirken, en düşük gelire sahip yüzde 20'lik grubun aldığı pay 0,1 puan azalarak yüzde 5,9'a geriledi. Gelir dağılımındaki uçurum gün geçtikçe açıldı.
En düşük gelir Doğu’da
Türkiye'de yaşanan deprem nedeniyle 2023 yılında Hatay, Kahramanmaraş ve Osmaniye bölgesinde alan çalışması yapılamadı. Bu nedenle İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) ayrımında bölgesel sonuçlar 25 bölgeyi kapsadı.
Türkiye'de yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri geçen yıl 83 bin 808 lira iken, İBBS 2. düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge 114 bin 634 lirayla İstanbul oldu. Bu ili 108 bin 36 lirayla Ankara bölgesi ve 101 bin 372 lirayla Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli bölgesi izledi. En düşük yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri ise 39 bin 173 lirayla Van, Muş, Bitlis, Hakkâri bölgesinde gerçekleşti.
Erzurum geride kaldı
Yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri oranları, şehirler arasında bölgelere ayrılarak sınıflandırıldı. 5 ayrı kategoride sıralanan bölgeler arasında Erzurum, en düşük gelire sahip ikinci sırada yer aldı. Erzurum’da yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 54 bin ile 68 bin TL arasında değişti. Kent bu oranla Doğu ve Güneydoğu illeri hariç Türkiye’nin gerisinde kaldı.
En yüksek payı maaş ve ücret geliri aldı
Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, yüzde 48,5 ile bir önceki yıla göre 2,3 puan artan maaş ve ücret geliri aldı. İkinci sırada yüzde 22,1 ile bir önceki yıla göre 1,1 puan artan müteşebbis geliri bulunurken, üçüncü sırayı yüzde 17,6 ile bir önceki yıla göre 2,6 puanlık azalış gösteren sosyal transfer geliri oluşturdu.
Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 20,5 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı yüzde 88,4 olarak gerçekleşti.
En yüksek gelir yükseköğretim mezunlarının oldu
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 157 bin 851 lira, lise ve dengi okul mezunlarında 114 bin 374 lira, lise altı eğitimlilerde 89 bin 12 lira, bir okul bitirmeyenlerde 63 bin 425 lira ve okuryazar olmayan fertlerde 45 bin 637 lira olarak hesaplandı.
Yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 89,7 ile lise altı eğitimli, en düşük artış ise yüzde 79,6 ile okuryazar olmayan fertlerde kaydedildi.
En düşük geliri tarım getirdi
Esas iş gelirleri sektörel olarak incelendiğinde, en yüksek yıllık ortalama gelirin 121 bin 13 lirayla hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelirin ise 92 bin 632 lirayla tarım sektöründe elde edildiği görüldü. Bir önceki yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 100,9 ile tarım sektöründe gözlenirken, bunu yüzde 86,7 ile sanayi sektörü izledi. Hizmet sektöründe yüzde 83,2, inşaat sektöründe ise yüzde 74,3 artış kaydedildi.
Manolya Bulut
30.01.2024 09:25:57